فرهنگ مردم مالدیو به دلیل موقعیت جغرافیایی خاصش که در اقیانوس هند و جنوب‌غربی کشورهای هند و سریلانکا واقع شده، بسیار غنی و متفاوت است. اگر قصد سفر به مالدیو را دارید، پیشنهاد می‌کنیم، این مطلب از مجله اتراق را بخوانید تا بیشتر با آداب و رسوم مردم آن پیش از سفر آشنا شوید.
کشور مالدیو کجاست؟
مالدیو، کوچک‌ترین کشور آسیایی است که از از ۱٬۱۹۲ جزیره مرجانی تشکیل شده و در اقیانوس هند واقع شده‌است. این کشور با وجود ۹۰۰۰۰ کیلومتر مربع دریا، تنها ۲۹۸ کیلومتر مربع خشکی دارد و تمامی جزیره‌هایش روی یک رشته‌ی زیرآبی به طول ۹۶۰ کیلومتر قرار دارند که از عمق اقیانوس به سطح می‌آیند.
مالدیو به دلیل موقعیت جغرافیایی خاصش، زیستگاه گونه‌های دریایی متنوع همچون مرجان‌ها، لاک‌پشت‌های دریایی، مانتاری‌ها و کوسه‌های نهنگ است که در این آب‌های شفاف زندگی می‌کنند و همین امر موجب شده تا یک فضای جذاب برای گردشگری محسوب شود.
فرهنگ و آداب و رسوم کشور مالدیو
همان‌طور که اشاره کردیم، این کشور جزیره‌ای، چشم‌اندازهای زیبا و استثنایی متعددی دارد که هوش از سر شما می‌رباید. اما همین چهره‌ی زیبا، فرهنگی عجیب و استثنایی‌اش، ریشه در گذشته مالدیو دارد. در این قسمت از مطلب؛ سعی می‌کنیم شما را با فرهنگ مردم مالدیو در حوزه‌های مختلف و حتی اعیاد کشور کوچک آسیایی آشنا سازیم:
زبان رسمی مردم مالدیو
بخش مهمی از فرهنگ هر کشوری به زبان مردم آن برمی‌گردد، چراکه آینه‌ی تمام‌نمای فرهنگ‌های مختلف در آن کشور است. مالدیو نیز از این قاعده مستثنی نیست و زبان رسمی آن « دیوهی»، (Dhivehi) نام دارد که در زبان بومی به آن «دیوهین» می‌گویند. ریشه‌ی زبان بومی این سرزمین، به زبان‌های سانسکریت هند و ایرانی برمی‌گردد. البته دیوهین بیشتر تحت تأثیر زبان «سینهالی»، زبان رسمی مردم سریلانکا و سایر زبان‌های هندی است. الفبای مالدیوی‌ها، «تانا» (Thaana) نام دارد که بسیار شبیه الفبای فارسی است و از راست به چپ نوشته می‌شود. اما، حروف آن بیشتر به الفبای هندی‌ها شباهت دارد.
موسیقی و رقص
موسیقی و رقص، بخش جدایی‌ناپذیر فرهنگ مالدیو است. یکی از آداب جذاب فرهنگ مردم این کشور، نواختن طبل‌های بزرگ به‌نام «بودو بِرو» (Bodu Beru) است. این موسیقی سنتی با ضربه‌های آرام ۱۵ تا ۲۰ نفر روی طبل آغاز شده و به‌تدریج سرعت و شدت می‌یابد و وقتی به نقطه‌ی اوجش می‌رسد، خوانندگانی شروع به خواندن می‌کنند و رقصندگانی هم می‌رقصند.
در گذشته مردم مالدیو از طبل نواختن، فقط در مراسم مذهبی و جشن‌ها استفاده می‌کردند. اما؛ امروزه به بخشی از زندگی روزمره مردم تبدیل شده‌است؛ به‌گونه‌ای که از موسیقی Bodu Beru در جشن‌ها و مراسم ویژه و حتی در هتل‌ها و اقامتگاه‌ها به عنوان یک جاذبه توریستی مالدیو استفاده می‌کنند و آن را یکی از ارکان مهم فرهنگ مالدیو می‌دانند.
دین
مالدیو، تنها کشوری در جهان است که %۱۰۰ جمعیت آن مسلمان هستند. اسلام در قرن دوازدهم میلادی توسط یک مسافر مراکشی به نام « ابو البرکات یوسف ال‌برابری» وارد این کشور شد. وی پادشاه بودایی مالدیو را به اسلام دعوت کرد و پس از پذیرش پادشاه، لقبش به « سلطان محمد العادل» تغییر یافت و اسلام در سرتاسر این کشور رواج پیدا کرد.
اسلام امروزه در قانون اساسی مالدیو به‌عنوان تنها دین رسمی کشور معرفی شده‌است و تمامی شهروندان مالدیو باید مسلمان باشند و تبلیغ دینی به غیراسلام در مالدیو مجاز نیست و نگهداری و توزیع متون مذهبی غیراسلامی، مانند انجیل، در اماکن عمومی ممنوع بوده و غیرقانونی است.
با این حال، صنعت گردشگری مالدیو تبصره‌ها و ویژگی‌های خاص خودش را دارد و در جزایر خصوصی و تفریحی این کشور، مصرف الکل و گوشت خوک مجاز است و پوشش لباس نیز نسبت به جزایر مسکونی آزادتر است. استراتژی این تفاوت‌ها به‌منظور جذب جهانگردان چیده شده‌است و قوانین مذهبی در جزایر مسکونی و زندگی روزمره مردم رعایت می‌شود.
هنرها و صنایع دستی
هنرها و صنایع دستی این کشور نیز نه تنها ابزارهای کاربردی آن‌ها هستند، بلکه بخشی از فرهنگ مردم مالدیو به حساب می‌آیند که روایت‌گر زندگی، هنر و فرهنگ آن‌هاست.
لاجهون(Laajehun) هنر لاک‌کاری مالدیوی
یکی از برجسته‌ترین صنایع دستی مالدیو، «لاجهون» یا همان هنر لاک‌کاری است. در این هنر، افراد هنرمند روی اشیای چوبی همچون گلدان‌ها، جعبه‌ها و ظروف، با کمک ابزارهای مخصوص طرح‌های پیچیده ایجاد کرده و آن‌ها را با رنگ‌های طبیعی رنگ می‌کنند.
صنایع دستی سنتی دیگر
علاوه بر لاجهون، صنایع دستی دیگری نیز در این کشور رواج دارند که عبارت‌اند از:
- بافت حصیر (Kunaa)
یکی دیگر از صنایع دستی مالدیو، بافتن حصیرهای زیبا از برگ‌های درخت «هاو» است، که با رنگ‌های طبیعی رنگ‌آمیزی می‌شوند.
- ساخت قایق (Dhonis)
مردم مالدیو علاوه بر بافتن حصیر و لاک‌کاری، هنرهای دیگری نیز دارند که یکی از آن‌ها ساخت قایق‌های سنتی با استفاده از چوب و طناب‌های ساخته‌شده از الیاف نارگیل است، که از آن به‌عنوان نمادی از مهارت‌های دریانوردی مردم مالدیو نام می‌برند.
- زیورآلات
مردم مالدیو به‌ویژه «جزیره رینبودو» در ساخت زیورآلاتی از طلا و نقره هم بسیار مهارت و سابقه دارند.
- طناب‌سازی (Roanu Veshun)
«طناب‌سازی» یکی دیگر از هنرهای دستی مالدیوی‌هاست که از الیاف نارگیل برای ساخت طناب استفاده می‌کنند. طناب‌های نارگیلی بافته شده، یک ابزار کاربردی و موثر در ساخت قایق‌ها، خانه‌ها و لوازم خانگی است.
- خطاطی
از این هنر زیبای نوشتاری در تزیین مساجد و اماکن مذهبی استفاده می‌کنند.
غذاهای بومی مردم مالدیو
شناخت غذاهای این کشور نیز به شما کمک می‌کند تا بیشتر با فرهنگ مالدیو آشنا شوید. غذاهای مالدیوی بیشتر دریایی است و سبک آشپزی‌شان تحت تأثیر آشپزی عربی، هندی و سریلانکایی قرار دارد و از روغن و شیرنارگیل، به‌عنوان مواد اصلی و پایه‌ی آشپزی استفاده می‌کنند. بهترین غذاهای محلی مالدیو عبارت‌اند از:
گارودییا (Garudhiya)
یک سوپ ماهی خوشمزه و خوش‌عطر است که با برنج، لیمو و فلفل سرو می‌شود.
ماس هونی (Mas Huni)
ماس هونی یکی از غذاهای بسیار محبوب در سراسر جزیره است که با ماهی دودی تهیه شده و با نارگیل رنده‌شده و پیاز سرو می‌گردد.
فیهنو ماس (Fihunu Mas)
یکی دیگر از غذاهای مالدیوی است که ماهی را در آن کباب کرده و با فلفل تند مزه‌دار می‌کنند.
نوشیدنی (Raa)
از آنجا که مالدیو یک کشور اسلامی است و بیشتر شهروندان آن به‌طور جدی به اسلام پایبند هستند، مصرف الکل در این کشور ممنوع است، هرچند نوشیدنی محلی به نام (Raa) دارند که نوعی شراب نخل است و در این کشور به‌صورت طبیعی سرو می‌گردد.
اعیاد و جشن‌های مهم مالدیو
برای شناخت بهتر فرهنگ مردم مالدیو پیشنهاد می‌کنیم، در مراسم و جشن‌های آیینی آن‌ها شرکت کنید. البته، از آنجاکه دین رسمی این کشور اسلام است، بنابراین مهم‌ترین اعیاد و جشن‌های آن‌ها، مناسبت‌های اسلامی همچون عید فطر و عید قربان و میلاد حضر رسول (ص) است. مردم به مناسبت میلاد پیامبر (ص) در مساجد جمع می‌شوند و به نماز و دعا می‌پردازند.
آداب و رسوم فرهنگ مردم مالدیو در ماه رمضان
مردم این کشور شب قبل از آغاز ماه رمضان، ساحل‌ها و مساجد را تزیین می‌کند و آماده‌سازی این تدارک‌ها تا نزدیک صبح طول می‌کشد. آغاز ماه رمضان براساس رویت بصری ماه هلال توسط علما و … آغاز می‌شود، در ماه رمضان ساعات کاری کاهش پیدا می‌کند و شرکت‌ها و بازرگانان در خریدها تخفیف‌های خوب به مردم می‌دهند. فضای کشور در حالت جشن و شادی و در عین حال عبادت قرار دارد، مساجد شلوغ‌تر است و مردم به دید و بازدید می‌پردازند و در خطبه‌های بیشتر شرکت می‌کنند. افطاری‌ها در میادین و خیابان‌های مشهور این کشور برگزار می‌شود و افراد متمول معمولا میزبانی این افطاری‌ها را به عهده می‌گیرند.
در کنار این جشن‌های مذهبی، مردم مالدیو روزهای مهم ملی‌شان همچون روز جمهوری را هم هرساله در در ۱۱ نوامبر (۲۲ دی ماه) جشن می‌گیرند.
جامعه و مشاغل مالدیو
بی‌شک برای شناخت فرهنگ مردم مالدیو حتما باید شناختی جامع پیرامون جامعه و مشاغل این کشور داشته باشیم. همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، زندگی اجتماعی و فرهنگ مالدیو به دریا وابسته‌است. در این کشور برخلاف سایر همسایه‌هایشان که فرهنگی پدرسالار و ضدزن دارند، زنان مالدیوی نقش بسیار مهمی در جامعه ایفا می‌کنند و بخش مهمی از نیروی کار تأثیرگذار در جامعه هستند. ارث به هر دو فرزند پسر و دختر تعلق می‌گیرد و زنان اغلب پس از ازدواج نام خانوادگی خود را حفظ می‌کنند و نام خانوادگی همسر را نمی‌گیرند. اهمیت زنان را می‌توان با این واقعیت توضیح داد که مردان حداقل از نظر تاریخی، ماهی‌گیر بودند و در طول روز به صید می‌رفتند، در حالی که زنان مسئول امور خانه و سایر فعالیت‌های اجتماعی و بیرون از خانه بودند.
و اما سخن آخر
فرهنگ مردم مالدیو بازتابی از تاریخ، دین و موقعیت جغرافیایی منحصربه‌فرد این کشور جزیره‌ای است. هر بخش از زندگی مردم این سرزمین، از زبان بومی تا دین رسمی‌شان، غذاها، رقص و موسیقی و صنایع دستی، هرکدام‌شان شما را با وجهی از فرهنگ کشور مالدیو آشنا می‌کند. اگر به دنبال کسب تجربه‌ای واقعی و برنامه‌ریزی سفر به این سرزمین جزایر پراکنده هستید، با ما در اتراق همراه شوید تا این کشور را از زاویه‌ای منحصربه‌فرد و بومی تماشا کنید.
سوال‌های پرتکرار درباره فرهنگ مردم مالدیو
۱. مردم مالدیو به چه زبانی صحبت می‌کنند؟
مردم این کشور به زبان دیوهی (Dhivehi) صحبت می‌کنند و الفبای‌شان تانا (Thaana) است.
۲. بهترین زمان برای تجربه جشن‌ها و مراسم مالدیو چه زمانی است؟
برای آشنایی بیشتر با فرهنگ مردم مالدیو، شرکت در مراسم و جشن‌های مذهبی همچون عید قربان، فطر و ماه رمضان توصیه می‌شود. همچنین حضور در روز ملی و روز جمهوری فرصت مناسبی است برای تماشای رژه‌ها و جشن‌های ملی این کشور.
۳. بهترین غذاهای محلی مالدیو چیست؟
غذاهای محلی مانند Mas Huni، Garudhiya و Fihunu Mas، بهترین‌ها هستند و بخشی از فرهنگ غذایی کشور مالدیو را به شما نشان می‌دهند.
۴. مردم مالدیو در ماه رمضان چه آدابی دارند؟
ماه رمضان در مالدیو با مساجد شلوغ، افطاری‌های خیابانی و دورهمی‌های خانوادگی همراه است. ساعات کاری کاهش می‌یابد و بازارها تخفیف ویژه دارند تا مردم با شادی و معنویت در ماه رمضان شریک شوند.
