کمتر ایرانی پیدا میشود که درباره شهر تاریخی «اصطخر» در کتب تاریخ مطلبی نخوانده باشد. اما چیزی که به طور یقین میتوان به آن اشاره کرد، این است که کسی به طور دقیق نمیداند؛ شهر باستانی اصطخر در کجا قرار داشته و چرا آنچنان ویران شده که امروزه تنها یک دروازه سنگی، ستونها و دیوارهای سنگی از آن باقی ماندهاست؟
امروز ما در وبلاگ اتراق، میخواهیم درباره شهر باستانی اصطخر و آثا تاریخی باقیمانده از آن با شما سخن بگوییم. اگر شما نیز علاقهمند هستید تا درباره تاریخچه شهر استخر اطلاعات بیشتری کسب کنید، با ما در ادامه مقاله همراه باشید.
شهر اصطخر کجاست؟
متأسفانه هنور کاوشگران به دلیل آنکه مردم در گذشته ابزار مناسبی برای ثبت دقیق فاصلهها نداشتند و یا تفاوت میان مقیاسهایی که در گذشته استفاده میشده با مقیاسهای رایج امروزی، هنوز نتوانستند محل دقیق و مساحت کلی شهر را محاسبه کنند.
اما چیزی که به جرأت میتوان دربارهی آن صحبت کرد، این است که شهر باستانی اصطخر در ۵ کیلومتری «تخت جمشید»در استان فارس، در مسیر جاده مرودشت به ارسنجان قرار داشته و از لحاظ وسعت و امتداد شهر گفته میشود که در یک سوی «رودخانه سیوند» و یا هر دو سوی آن بودهاست.
تاریخچه شهر اصطخر
همانطور که اشاره شد، شهر اصطخر فارس که امروزه با املای «استخر» نیز نوشته میشود، یکی از باشکوهترین و آبادترین شهرهای ایران باستان بودهاست. قدمت آن به سده سوم پیش از میلاد تا اوایل سده سوم پس از میلاد بر میگردد.
حکومت شهر استخر، ابتدا به دست پادشاهان هخامنشی بود. البته عدهای معتقدند، بخش عامهنشین تخت جمشید در اصطخر زندگی میکردند. این شهر پس از آنکه «اردشیر دوم» هخامنشی سلطنتش را آغاز کرد، به دلیل ساخت معبد آناهیتا در نزدیکی آن، اهمیت مذهبی بسزایی یافت. با حمله اسکندر و نابودی تخت جمشید، شهر استخر، تبدیل به حکومتی مستقل به فرماندهی فَرَتَرَکهها یا فرماندههان پارسی شد.
پس از آنکه سلسله ساسانیان روی کار آمد، این شهر به دلیل آنکه زادگاه ادشیر بابکان و پسرش بود و از سوی دیگر محل تاجگذاری هردوی آنها، رونق و شکوهی دوچندان یافت و حتی بین سالهای ۲۲۴ تا ۲۲۶ میلادی، به عنوان پایتخت سلسله ساسانیان نیز شد. پس از آن باز هم استخر؛ به عنوان شهر اصلی و مرکز مذهبی استان فارس انتخاب شد.
با حمله اعراب به ایران، مردم زیادی در اصطخر کشته شدند، اما توانستند باز هم شهرشان را به عنوان مرکز دین زرتشت حفظ کنند. به تدریج با گذر زمان و ساخت شهر شیراز، مردم بسیاری به شیراز مهاجرت کردند. همین امر در زوال شهر تأثیری دوچندان گذاشت تا در نهایت در دوره آل بویه به طور کامل رها و ویران شد.
دلیل نامگذاری شهر اصطخر
کلمه استخر در فارسی نو همان «ستخر» در فارسی میانه به معنای دژ و سنگر است. از آنجاکه موقعیت استراتژیک شهر تاریخی اصطخر به گونهای بوده که در برابر تهاجم دشمنان به خوبی حفظ شده به همین دلیل به آن ستخر یا همان اصطخر میگفتند.
و اما در آخر…
به ویرانههای شهر تاریخی اصطخر «تخت طاووس» نیز میگفتند. شهر استخر در سال ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست. چناچه شما نیز به این منطقه سفر کرده و اطلاعات بیشتری از آن دارید، میتوانید در قسمت نظرات و پیشنهادها، آنها را نوشته و در اختیار ما بگذارید. پیشاپیش از همکاری شما سپاسگزاریم.
مجله گردشگری اتراق، با هدف آشنایی بیشتر ایرانیان مشتاق و علاقهمند به این آب و خاک راه اندازی شدهاست. اگر شما نیز دوست دارید دربارهی کشور پهناورمان بیشتر بدانید، میتوانید در سایت اتراق ثبت نام کنید و از مهمترین رویدادها و مکانهای گردشگری کشورمان باخبر شوید.
منبع: wikipedia