در همسایگی تهران، پایتخت کشور زیبایمان، یکی از وسیعترین دشتهای ایران، دشت لار (پارک ملی لار) قرار دارد که با وجود طبیعت منحصر به فرد و چشمههای متعددش به بهشت برین ایران شهرت دارد.
این منطقهی بکر و زیبا برای خود تاریخچهای جالب دارد. چنانچه علاقهمند هستید تا پاسخ پرسشهایی همچون دشت لار کجاست؟ در کدام استان واقع شده؟ چه حیات وحش و پوشش گیاهی دارد و هزاران نکتهی دیگر درباره این پارک ملی را بدانید، با ما در وبلاگ اتراق، همراه باشید.
آیا منطقهی حفاظت شده با پارک ملی یکی است؟
قبل از اینکه دربارهی پارک ملی لار صحبت کنیم، ابتدا بهتر است متوجهی تفاوت دو مفهوم پارک ملی و منطقه حفاظت شده بشویم.
منطقه حفاظت شده «بخشی از زیست بوم است که شامل کلیه موجودات زنده و غیرزنده آن منطقه همچون جانوران (مهرهداران)، گیاهان، حشرات، بندپایان، جلبکها و قارچها، باکتریها و تک سلولیها و حتی شکل زمین، منابع کانی، مورفولوژی، منابع آبی و کلیه عناصر فیزیکی است که برای اهداف خاص مورد حفاظت قرار میگیرند. در این منطقه از همهی موجودات، گیاهان و کلا همه چیز حفاظت میشود و قطع درختان، تخریب و شکار بدون مجوز ممنوع است.»
اما پارک ملی به محدودهای از منابع طبیعی، گفته میشود که شامل منابعی همچون جنگل، مرتع، بیشههای طبیعی، دشت، رودخانه، دریاچه و کوهستانی است که به عنوان نمونهی برجسته از مظاهر طبیعی آن منطقه از آن یاد میکنند.
دولتها با هدف حفظ دائمی وضعیت زیستبوم و همچنین ایجاد یک محیط امن و مناسب برای تکثیر و پرورش جانوران وحشی و رشد گیاهان در حال انقراض و جلوگیری از دخالتهای تخریبگرانهی انسانها، این مناطق را تحت حفاظت خود قرار میدهند.
مناطق حفاظت شده کشورمان، توسط سازمان محیط زیست ایران مدیریت میشوند. این مناطق شامل ذخیرهگاههای زیست کره، مناطق چهارگانه (پارکهای ملی، آثار طبیعی ایران، پناهگاههای حیات وحش و مناطق حفاظت شده) و مناطق شکار ممنوع هستند.
تاریخچه پارک ملی
پارک ملی لار تهران، یکی از مناطق حفاظت شده ایران در ناحیه البرز مرکزی نزدیک به دامنهی جنوب غربی دماوند است که تا بیش از سال ۱۳۵۴ خورشیدی به عنوان دشت لار شهرت داشت. این منطقهی خوش آب و هوا، در سال ۱۳۳۶ از سوی سازمان شکاربانی و نظارت بر صید ایران، مورد حفاظت قرار گرفت. دشت لار در سال ۱۳۵۴ به وسعت ۷۳ هزار و ۵۰۰ هکتار، به عنوان پارک ملی انتخاب شد.
پس از انقلاب در سال ۱۳۶۱ علاوه بر کاهش درجه حفاظتی آن، وسعت و حد و مرزش نیر به مساحت حدود ۲۸ هزار هکتار کاهش یافت. اما از سال ۱۳۸۰، برخی مناطق به آن اضافه شد و حدود ۳۵.۷۶۵ هکتار آن به عنوان دشت لار و بقیه به شکار ممنوع تبدیل شد.
پارک ملی لار کجاست؟
دشت لار در ۷۰ کیلومتری از تهران در مرز بین ۲ استان تهران و مازندران واقع شده و به دلیل آب و هوای مطبوعش از دیرباز به عنوان ارودگاههای پادشاهان ایران در فصل گرما بود. منطقهی لار وسعتی حدود ۷۶۵۰۰ هکتار دارد که ۳۵ هکتار آن به عنوان پارک ملی انتخاب شدهاست.
۴ مسیر دسترسی به دشت لار وجود دارد که عبارتند از:
۱- مسیر دسترسی به دشت لار پلور از جاده هراز
از انتهای بزرگراه بابایی تهران به سمت رودهن و بومهن و سپس گردنه امامزاده هاشم میروید. پس از عبور از چند سرپایینی و چندین پیچ ۲-۳ کیلومتری به شهر «پلور» و پس از عبور از این شهر، حدود یک ربع بعد به محیطبانی سد لار میرسید.
۲- مسیر دسترسی به دشت لار از جاده آبعلی «تهران به آمل»
در شهر پلور، مسیری به عنوان مسیر پارک ملی لار وجود دارد که تا سهراهی پلور و ورودی پاسگاه محیطبانی دلیچای در شرق دشت لار (پارک ملی لار) ادامه دارد. این مسیر آسفالته مناسب گردشگران است. نشانهی بارز این جاده، نصب مجسمهی طلایی کوهنوردی در سمت چپ جاده و ابتدای مسیر است.
۳- مسیر دسترسی به دشت لار از طریق روستای گرمابدر
روستای گرمابدر در بخش رودبار قصران شمیران قرار دارد و یک مسیر نسبتا سخت برای گردشگران است و دسترسی که به شما میدهد از غرب دشت لار است. این مسیر را بیشتر دامداران استفاده میکنند.
۴- مسیر دسترسی به دشت لار از طریق روستای افجه
این مسیر دسترسی از روستای افجه، دشت هویج لواسان، فله پرسون- امامزاده پنج تن میگذرد و تا رودخانه لار ادامه دارد. لازم است، یادآوری کنیم که مسیر افجه، مسیر سختی بوده و باید از لحاظ جسمانی آمادگی کوهنوردی داشته باشید.
حیات وحش دشت لار
دشت لار یک منطقهی بسیار خوش آب و هوا در اطراف تهران است که به دلیل داشتن چشمهسارهای متعدد به «سرزمین هزار چشمه» نیز شهرت دارد.
پوشش حیوانی دشت لار (پارک ملی لار)
فون منطقه در مجموع شامل ۱۵۹ گونه جانوری از ۵ ردهی مختلف پستانداران، خزندگان، دوزیستان و ماهیهاست. در پارک ملی لار ۲۸ گونه پستاندار، ۱۰۵ گونه پرنده و ۲۳ گونه خزنده وجود دارد.
«ماهی قزل آلای خال قرمز» یا (Salmo trutta fario)، یکی از کمیابترین گونههای ماهی قزل آلا، در این منطقه زندگی میکند. در برخی از کشورها به این ماهی، «قزل آلای قهوهای» نیز میگویند. این ماهی در فهرست سرخ اتحادیه جهانی (IUCN) و در طبقهی در آستانهی انقراض قرار دارد.
پوشش گیاهی دشت لار (پارک ملی لار)
در فلور منطقه، حدود ۴۰۵ گونه گیاهی متعلق به ۴۸ تیره و ۳۷ تیپ شناسایی شده که ۳۵ گونه آن انحصاری پارک ملی لار هستد علاوهبراینها در دشت لار گیاهان دارویی متنوعی همچون والک، گلپر، چای کوهی، گل گاوزبان، شیرینبیان، کاسنی، آویشن و … از دیرباز وجود دارند.
اگر در فصل بهار به این منطقهی بکر سفر کنید، شاهد دشتی پر از گلهای زنبق وحشی بنفش و ارغوانی، مرغک و گل زرد و شقایق خواهید بود که زیبایی دشت لار (پارک ملی لار) را دوچندان میکند.
بهترین زمان بازدید از پارک ملی لار
اگر دوست دارید دشتی وسیع و پر از گلهای رنگارنگ ببینید، اواخر فصل بهار و تابستان به این منطقه سفر کنید. همانطور که در قسمتهای قبل اشاره کردیم، بازدید از این منطقه به دلیل زاد و ولد حیوانات تا ۱۵ خرداد ممنوع است.
پارک ملی لار در تابستان علاوه بر دشت سرسبز، هوای بسیار خنک و مطبوعی نیز دارد که لذت سفر به این منطقه را بیشتر میکند. علاوه براین بهترین زمان ماهیگیری نیز هست.
بازدید از پارک ملی لار در زمستان، نیز لطف و صفای خودش را دارد. هرچند سردترین ماههای این منطقه دی و بهمن ماه است. اما اگر سرما دوست دارید بازدید از دشت لار در پاییز و زمستان نیز بسیار خوش آیند و خاطرهانگیز خواهد بود.
ماهیگیری در سد لار
یکی از انواع تفریجاتی که در این منطقه میتوانید انجام دهید، ماهیگری در سد لار است. البته باید بدانید پیش از اقدام به ماهیگیری باید پروانهای به نام «صید روزانه» را از واحد محیط زیست قوشخانه، پلور و دلیجای بگیرید.
و اما در آخر…
در این مقاله سعی کردیم شما را با یکی دیگر از پارکهای ملی ایران، پارک ملی لار آشنا سازیم. مجله گردشگری اتراق، سعی دارد شما را با ویژگیها و پارکهای ملی کشور زیبایمان بهتر آشنا سازد. چنانچه دوست دارید با جاذبههای دیدنی کشور پهناورمان بیشتر آشنا شوید، در سایت اتراق ثبت نام کرده و با مهمترین رویدادها و مکانهای گردشگری کشورمان آشنا شوید.
منبع: wikipedia