خانههای قدیمی برای ما ایرانیها اغلب جذاب و به یاد ماندنی هستند. این خانهها بوی اصالت و فرهنگ غنی ما را میدهند. در خانههای قدیمی ما ایرانیها، به راحتی میتوان ذوق و هنری که در رگ و ریشهی اغلب ما از گذشته تا به امروز وجود داشته را به وفور دید و از آن لذت برد.
یکی از این خانههای زیبا که در گذر زمانی حدود ۲۰۰ سال، هنوز شکوه و عظمتش را حفظ کرده، خانه سعادت شیراز است. خانههای قدیمی به سبک منزل سعادت اغلب ما را به یاد نوستالژیهای کودکانهمان و خانههای مادربزرگ و پدرربزرگهایمان میاندازد. گذشتهی دلنشینی که امروز در دنیای مدرنیته شاید از آن فاصله گرفته و یا فراموشش کرده باشیم.
در همان نگاه اول، زمانی که وارد حیاط خانه میشوید، رخ بام خورشیدی خانه با نقش و نگارهای زیبایش شما را حسابی شگفتزده میکند. اگر دوست دارید بیشتر درباره این خانهی سنتی و زیبای شیرازی بدانید، با ما در وبلاگ اطراق همراه شوید.
تاریخچه خانه سعادت شیراز
خانه سعادت شیراز که به نامهای خانه خاتم، خانه صنایع دستی شیراز و موزه خاتم شهرت دارد، یک خانه قدیمی متعلق به دوران قاجار است که ارزش تاریخی بسیار بالایی دارد. در این خانه شما میتوانید آثار تاریخی را تماشا کنید که هوش از سر شما میرباید. در کنار این همه هنر و زیبایی، معماری باشکوه و بینظیر خانه تاریخی سعادت نیز یکی از دیدنیهای بسیار جالب آن است که نمیتوان از بازدیدش صرف نظر کرد..
این خانه در ابتدا متعلق به « حاج محمدعلی فرهومند» بوده و به دست توانای معمار «حاجی باشی بناکار» در سال ۱۳۰۱ هجری قمری ساخته شدهاست. از آنجا که مالکیت خانه تغییر کرد و فردی به نام «حاج میرزای سعادت» فرزند یکی از تجار قدیمی شیراز، آن را خرید. نام منزل نیز به خانه سعادت شیراز تغییر پیدا کرد.
امروزه، منزل سعادت شیراز، تبدیل به موزه یا نمایشگاه دائمی خاتم شدهاست. شاید وقتی صحبت از موزه خاتم میکنیم، شاید تصور کنیم، این موزه باید در شهر اصفهان، مرکز خاتم ایران، برپا میشد نه در شیراز!
اما باید گفت که قدیمیترین منبر خاتمکاری شده در مسجد عتیق شیراز قرار دارد و با توجه به همین اصل، موزه خاتم نیز باید در شهر شیراز برپا میشد.
معماری خانه سعادت شیراز
پلان خانه سعادت شیراز، شامل یک حیاط مرکزی بزرگ با یک حوض آبی رنگ است و پیرامون حیاط را اتاقهای سه دری و پنج دری فرا گرفتهاست، برای ورود به اتاقها باید از چند پله بالا بروید. در این خانه از کاشیکاریهای رنگارنگ، آجرکاری، گره چینی، سنگهای حجاری شده و سقفهای چوبی برای تزیین اتاقها استفاده شدهاست. رخ بام این خانه نیز شباهت زیادی به مجسمههای سردر تخت جمشید دارد. در همان لحظهی ابتدایی، زمانی که وارد حیاط منزل سعادت شیراز میشوید، رخ بام خورشیدی، کاشیهای رنگی و پر نقش و نگار در شاه نشین خانه، توجه شما را به خود جلب میکند.
در این قسمت به صورت تشریحی درباره پلان خانه سعادت شیراز با یکدیگر صحبت خواهیم کرد:
ورودی منزل
خانه تاریخی سعادت ۲ درب ورودی دارد. ورودی اصلی در ضلع جنوبی و ورودی دوم در امتداد ورودی اصلی و در ضلع شرقی قرار دارد. این خانه برخلاف خانههای قدیمی، هشتی نداشته و پس از ورودی به یک راهروی کوچک و سپس به حیاط خانه میرسید.
حیاط منزل سعادت شیراز
حیاط خانه سعادت بسیار باصفاست. یک حوض آبی رنگ بیضی شکل در وسط آن قرار دارد. در اطراف حوض ۴ باغچه کوچک با چندین درخت سر به فلک کشیده، گلهای رنگارنگ وجود دارد که صفا و صمیمیت این خانه را دوچندان کردهاست. پیرامون حیاط را اتاقهای ۳ دری و ۵ دری با نمای آجرکاری و کاشیکاری فرا گرفته است.
شاه نشین منزل
شاه نشین خانه تاریخی سعادت شیراز، در واقع بخش تابستان نشین خانه است که شامل یک ایوان بزرگ با ۴ ستون بزرگ و زیباست. همانطور که اشاره شد، در بالاترین قسمت این بخش خانه، بام خورشیدی قرار دارد. بام خورشیدی از ۳ شمسه ساخته شده که شمسهی میانی آن از ۲ شمسه دیگر بزرگتر است و برای تزیین آن از کاشی هفت رنگ با نقش پادشاهان، حیوانات و داستانهای معروف استفاده شدهاست.
اتاقهای پنج دری منزل سعادت شیراز
اتاقهای پنج دری در قسمت شمالی ساختمان قرار دارند. این اتاقها تزیینات گچبری و شیشههای رنگی دارند و سقف آن چوبی است. در این قسمت از خانه، ایوانی با ۸ ستون گچبری شده و سایهانداز وجود دارد. روی ستونهای این بخش خانه و سایر قسمتها، نقش و نگارهایی ظریف و هنرمندانه با مضمونهای متنوع همچون داستانهای مشهور ایرانی و یا تصاویری از شاهان و پادشاهان معروف ایران همچون شاه عباس دوم صفوی یا سلطان حسین عثمانی کشیده شده که نشان از هنر بیمثال هنرمندان ایرانی دارد.
اتاقهای سه دری منزل سعادت شیراز
اتاقهای سه دری و اتاقهای همکف را در فصل زمستان استفاده میکردند و به عنوان زمستان نشین از آنها نام میبردند. اتاقهای سه دری برای خواب و اتاقهای همکف مخصوص مستخدمین و آشپزهای خانه و … بود.
آدرس
خانه تاریخی سعادت شیراز، در محله قدیمی سنگ سیاه در کنار آرامگاه دانشمند مشهور ایرانی « سیبَوَیه» واقع شدهاست. در این موقعیت جغرافیایی، تعداد زیادی خانه تاریخی و قدیمی شیراز از جمله عمارت منطقینژاد، شاهچراغ، مسجد مشیر و مسجد جامع عتیق وجود دارد.
حتی اگر در راستای خیابان لطفعلی خان زند حرکت کنید، بعد از گذر از محله سنگ سیاه میتوانید از مدرسه خان شیراز، مسجد نصیرالملک، خانه زینت الملک و نارنجستان قوام نیز دیدن کنید.
اگر قصد دارید از وسایل نقلیه عمومی برای بازدید از خانه تاریخی سعادت شیراز استفاده کنید، سوار خط ۱ مترو شده و در ایستگاه زندیه پیاده شوید. پس از پیاده شدن مسیرتان را به سمت خیابان پیروزی ادامه دهید تا به ۳ راه نمازی برسید. اگر از اتوبوس استفاده میکنید، نیز در ایستگاه سه راه نمازی پیاده شوید.
و اما در آخر…
خانه سعادت در شیراز یکی از جاهای دیدنی فارس و خانه های قدیمی شیراز است این خانه زیبا تبدیل به یک نمایشگاه دائمی یا موزه صنایع دستی با تأکید بر هنر خاتم شدهاست. در این موزه شما میتوانید ابزار و وسایل قدیمی برای خاتم کاری، محصولات گرانبهای خاتم کاری، صنایع دستی اصیل ایرانی و … را مشاهده کنید. چنانچه به این شهر باغ های رنگارنگ و سرزمین شاعران سفر کردید، بازدید از این عمارت شاهانه قجری را فراموش نکنید.
اگر قصد دارید با تور عازم شیراز شوید، میتوانید با ما در آژانس مسافرتی اطراق همراه شوید.
اطراق یک انتخاب مطمئن و متفاوت برای افراد میانسال است که به آنها کمک میکند با علایق مختلف، سفری مطلوب و متفاوت را تجربه کنند. کافی است یک بار در سفرهای ایرانگردی، همراهمان شوید تا به همسفران همیشگی ما تبدیل شوید. پس ثبت نام کنید و با ما همراه شوید.
